Brudna woda to jedna z najważniejszych przyczyn zakażeń pasożytami, szczególnie, w krajach o niższym standardzie higienicznym. W wodzie, mogą znajdować się między innymi:
-
bakterie (w tym bakterie Shigella i E.coli)
-
wirusy
-
pierwotniaki
-
pasożyty (w tym tasiemce i glisty)
Biegunka podróżnych, to częsta choroba, która psuje nam radość z odkrywania nieznanych miejsc. Jest ona wywołana także przez picie wody, która nie została poddana odpowiedniej obróbce. Warto pamiętać o tym, że mieszkańcy danego kraju, mogą pić nawet wodę o niższej jakości, ponieważ ich odporność na zakażenia różnego rodzaju, jest większa od naszej. Najlepszym wyborem jest woda butelkowana, jednak w niektórych krajach, jej jakość jest niższa od wody z kranu. Warto mieć też świadomość tego, że butelki prowadzą do poważnego zanieczyszczenia środowiska, a w wielu miejscach (nawet w Polsce), są problemy z kupieniem wody butelkowanej.
Oto kilka innych metod, które pozwolą uchronić się od zakażenia pasożytami przenoszonymi przez wodę.
Podgrzewanie wody
Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że większość bakterii i pasożytów ginie, już po podgrzaniu wody do 60 – 70 stopni. Gotowanie wody jest jednak bardzo dobrym rozwiązaniem z prostego powodu – gdy woda wrze, mamy pewność, że ma 100 stopni, natomiast tego, że jej temperatura przekroczyła 70 stopni, nie można ocenić na oko. Aby mieć pewność, że pasożyty zostały zabite, gotujmy wodę jeszcze minutę po zawrzeniu. W krajach wysokogórskich, konieczne jest dłuższe gotowanie wody, ponieważ wrze ona tam w niższej temperaturze. Jeśli jesteś na wycieczce i na przykład musisz podgrzewać wodę na palniku gazowym, to możesz zagotować wodę i odstawić ją na kilka minut do ostygnięcia – w tym czasie, także dochodzi do wyeliminowania pasożytów.
Gdy pijesz wodę z kranu i nie masz możliwości jej przegotowania, użyj jak najgorętszej wody. Jeśli woda jest tak gorąca, że nie można w niej umyć rąk, raczej nie zawiera zbyt wielu pasożytów. Oczywiście, lepszym rozwiązaniem jest zabranie ze sobą na przykład małej grzałki elektrycznej i jej używanie w celu zagotowania wody.
Filtrowanie wody
Dzięki rozwojowi technologii, możemy dziś bardzo dokładnie przefiltrować wodę, za pomocą filtrów z mikroporami. Wyeliminowują one większość zanieczyszczeń, takich, jak jaja pasożytów , pierwotniaki i bakterie. Ich minusem jest to, że nie zatrzymują wirusów, które są zbyt małe. Można je jednak wyeliminować za pomocą tabletek odkażających.
Filtr podróżny zatrzymuje także zawieszone w wodzie drobne cząstki, jednak zwykle lepiej jest wstępnie przefiltrować wodę przez filtr o większej gradacji, wypełniony na przykład ceramiką. W sprzedaży są także filtry, które usuwają zanieczyszczenia chemiczne, takie, jak cząsteczki glinu i inne metale ciężkie, oraz poprawiają smak wody.
Metody chemiczne – chlorowanie wody
Oprócz chloru, do wody dodaje się związki jodu oraz bromu, które mają silne działanie odkażające. W sprzedaży dostępne są między innymi tabletki i granulki z tymi związkami, które można także stosować w gospodarstwie domowym.
Aby oczyścić wodę z pasożytów, powinna mieć ona odpowiednio długi kontakt z substancją aktywną. Przykładowo, giardie można wyeliminować dopiero przy zastosowaniu dużego stężenia chloru przez dłuższy czas. Prowadzi to do pogorszenia smaku wody oraz sprawia, że staje się ona coraz mniej bezpieczna dla zdrowia.
Wiele pasożytów wodnych jest odpornych na działanie chloru. Preparaty zawierające związki jodu, nie mogą być stosowane u kobiet w ciąży, oraz u osób cierpiących na problemy z tarczycą.
Oczyszczanie wody metodą elektrolizy
Interesująca metoda – do wody z niewielką ilością soli, wkłada się elektrody i przepuszcza się przez nią prąd. W sklepach można kupić już zestawy do oczyszczania wody tą metodą.
Oczyszczanie wody za pomocą światła UV
Promieniowanie UV jest od dawna stosowane do usuwania bakterii w szpitalach i aptekach z recepturą aseptyczną (autor miał okazję pracować w takowej). Stosuje się je także w filtrach akwariowych. Efekt zależy od dawki promieniowania UV oraz czasu ekspozycji, a najlepsze efekty uzyskuje się, podczas oczyszczania małych ilości wody. W sklepach można kupić już urządzenia kieszonkowe, które pozwalają oczyścić porcję wody na kilka łyków. Niestety, ale tą metoda można oczyszczać jedynie przejrzystą wodę – jeśli jest ona mętna, to promieniowanie UV nie będzie działać w zamierzony sposób.
Działanie światła – tę metodę można zastosować w ostateczności, gdy nie mamy pod ręką nic innego. Woda w przezroczystej butelce PET, położona na powierzchni odbijającej światło i wystawiona na silne słońce, samoczynnie się oczyszcza. Jeszcze lepszą metodą jest położenie wody tak, by padało na nią światło z odbłyśnika (wykonanego na przykład z folii aluminiowej lub puszek po piwie), dzięki czemu osiągnie ona temperaturę nawet 65 stopni. Po około 4 godzinach, woda jest gotowa do picia. Ta metoda nie sprawdza się w przypadku wody z zanieczyszczeniami, ale w takim przypadku, wodę można wstępnie przecedzić przez materiał.
Srebro
Srebro ma działanie przeciwbakteryjne, a także usuwa niepożądany kolor, smak i zapach wody. Co ciekawe, srebro może być bez ograniczeń stosowane do oczyszczania wody w Europie, natomiast jest zakazane w tym celu w USA, ponieważ nie potwierdzono tam jego działania.
Podsumowanie
Wybierając się w egzotyczne miejsca, należy zwracać szczególną uwagę na to, co pijemy. Pasożyty mogą czaić się na przykład w kostkach lodu czy niedogotowanych potrawach. Znacznie bezpieczniejsze są butelkowane napoje i woda. Jeśli wiesz, że w miejscu, do którego się wybierasz, nie będzie czystej wody, zaopatrz się wcześniej w odpowiednie urządzenia i zapas czystej wody pitnej.
Gdy nie ma możliwości wypicia czystej wody, lepiej jest zjeść owoc, lub zaczekać z napiciem się do powrotu, niż ryzykować przysłowiowe „picie wody z kałuży”.